Op 21 november 2023 presenteerden de kwartiermakers toekomst accountancysector, Marlies de Vries en Chris Fonteijn, hun eindrapport aan minister van Financiën Sigrid Kaag. Het rapport, getiteld “Druk en tegendruk”, schetst een beeld van een sector die onder druk staat, maar ook een sector met veel potentieel.
De kwartiermakers stellen vast dat de accountancysector de afgelopen jaren onvoldoende voortgang heeft geboekt om haar gezag en vertrouwen te herwinnen. Dit komt onder meer door de druk die de sector ervaart van de gecontroleerde ondernemingen, de commerciële druk, de tijdsdruk en het gestaag groeiende takenpakket.
Om deze druk te kunnen weerstaan, is het volgens de kwartiermakers essentieel dat accountantsorganisaties en individuele accountants een onafhankelijke houding en professioneel-kritische instelling ontwikkelen. Ook is het belangrijk dat de sector meer veranderingsbereidheid toont en haar zelfkritisch en zelfreinigend vermogen vergroot.
De kwartiermakers doen in hun rapport een aantal aanbevelingen om de kwaliteit van de accountancysector te verbeteren. Deze aanbevelingen richten zich op de volgende thema’s:
- Onafhankelijkheid: De kwartiermakers stellen voor om de onafhankelijkheid van accountantsorganisaties te versterken door middel van een verplichte onafhankelijkheidsverklaring van de raad van commissarissen of de toezichthouder. Ook roepen zij op tot meer transparantie over de vergoedingen die accountantsorganisaties ontvangen van gecontroleerde ondernemingen.
- Kwaliteitsverbetering: De kwartiermakers stellen voor om de kwaliteitsverbetering binnen de accountancysector te versnellen door middel van een verplichte kwaliteitsborging door een onafhankelijke derde partij. Ook roepen zij op tot meer aandacht voor innovatie en fraudepreventie.
- Toegang tot het beroep: De kwartiermakers stellen voor om de toegang tot het accountantsberoep te verruimen door middel van een onderscheid tussen een basis accountant en verschillende specialisaties. Ook roepen zij op tot meer aandacht voor de instroom van accountants in de sector.
De reacties op het eindrapport van de kwartiermakers zijn overwegend positief. De NBA, de beroepsorganisatie van accountants in Nederland, ziet in het rapport veel aanknopingspunten om het gesprek met de sector en stakeholders over verdere kwaliteitsverbetering voort te zetten. Ook de minister van Financiën heeft aangegeven het rapport met interesse te hebben ontvangen.
De komende jaren zal moeten blijken hoe de aanbevelingen van de kwartiermakers worden opgevolgd. De accountancysector staat voor een belangrijke uitdaging om haar gezag en vertrouwen te herwinnen. Het eindrapport van de kwartiermakers biedt een aantal handvatten om deze uitdaging aan te gaan.